Verruiming leencapaciteit voor tweeverdieners niet altijd verantwoord

woensdag, 4 januari 2012

Het Waarborgfonds Eigen Woningen heeft onlangs gecommuniceerd dat voor NHG-hypotheken (d.w.z. voor de hypotheken onder overheidsgarantie) een verruiming van de leencapaciteit voor tweeverdieners plaatsvindt per 1 januari 2012. Omdat de systematiek voor het bepalen van de maximale leencapaciteit binnen de Gedragscode Hypothecaire Financieringen hier op aansluit, heeft de Nederlandse Vereniging van Banken aangegeven dit te volgen.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is - overigens met de Nederlandsche Bank (DNB) - van oordeel dat de verruiming van de leencapaciteit op dit moment onwenselijk is, zowel in het licht van de huidige economische situatie, als gezien de mogelijke gevolgen voor sommige inkomensgroepen.

Daarom heeft de AFM het volgende onder de aandacht gebracht van de hypotheekverstrekkers.

De AFM is van oordeel dat mensen, in tijden van onzekerheid, zoals de huidige, er goed aan doen zich te wapenen tegen risico’s en onzekerheden in plaats van meer schulden aan te gaan. Financiële weerbaarheid dient voorop te staan.

Daarin past een beleid ten aanzien van hypotheekverstrekking dat voldoende buffers in het inkomen laat. De grote impact van de verruiming op in het bijzonder de inkomensgroepen van modaal tot anderhalf keer modaal (tussen circa € 30.000 en € 40.000) is daarbij zorgelijk.

Deze inkomensgroepen hebben relatief al de minste ruimte om een onverwachte stijging in kosten of een daling in inkomen op te vangen. De verruiming van de leencapaciteit voor tweeverdieners met een modaal tot anderhalf keer modaal gezinsinkomen kan in veel gevallen leiden tot een onacceptabele vermindering van de financiële reserves voor deze huishoudens.

De AFM beschouwt de GHF gedragscode op zich als een goede invulling van de open norm voor verantwoorde kredietverlening.

Een hypothecair krediet is verantwoord verstrekt als de hypotheekverstrekker de normen uit de GHF op een adequate wijze heeft toegepast. Hypotheekverstrekkers zijn wettelijk verplicht overkreditering te voorkomen. De passendheid van het hypotheekadvies bij de financiële positie van de consument wordt op dezelfde wijze door de AFM beoordeeld.

De AFM is echter wel van oordeel dat voor consumenten met een modaal tot anderhalf keer modaal inkomen de nu vastgestelde verruiming van de leencapaciteit onder de NHG en daarmee het beperken van inkomensbuffers in die individuele situaties, tot de conclusie kan leiden dat desondanks onverantwoord krediet is verstrekt.

Hypotheekverstrekkers en adviseurs kunnen er dus niet op voorhand van uitgaan, dat een verruiming van de leencapaciteit van deze inkomensgroepen door de AFM als verantwoorde kredietverlening zal worden gezien. Door de oorspronkelijke systematiek toe te passen voor deze inkomensgroepen lopen zij dit risico niet. (bron: AFM)

De AFM heeft in de zomer van 2011 al duidelijk aangegeven aan de betrokken partijen hoe zij hierover dacht en geen voorstander te zijn van de aanpassingen (lees verruimingen) per 2012. Evengoed zijn marktpartijen hiermee doorgegaan. De verwarring had vermeden kunnen worden, zo lijkt het in elk geval (noot red. FACN)

lees ook:

"Eén grote, onwerkbare puinhoop" volgens Jos Koets
Maximale hypotheek moet omlaag volgens DNB
Bericht 3 januari 2012 op AFM.nl